Dubbelpost, maar iets wat ik wel aardig vond om hier over van gedachten te wisselen.... Recentelijk vroeg een maat mij om een lijstje samen te stellen van de 12 essentiële deathmetalnummers. Dat heb ik voor hem gedaan, met toelichting van mijn keuzes. Ik vroeg me af wat jullie van de selectie vinden: ben ik nalatig geweest, of heb ik keuzes gemaakt waar jullie het totaal niet mee eens zijn? En zo ja, welke nummers/bands zouden jullie aandragen?
Onder ‘essentieel’ versta ik ook invloedrijk. Daarom heb ik bij mijn keuzes niet alleen rekening gehouden met mijn eigen voorkeuren, maar ook met de waarde en het belang voor de ontwikkeling van het genre. Gevolg hiervan is wel dat er niets van na 2000 in opgenomen is. Eigenlijk onterecht, want er gebeurt nog steeds veel interessants in de death metal!
Zaken als grindcore, melodieuze death metal en deathcore laat ik geheel links liggen, omdat dit mijner inziens op zichzelf staande genres zijn.
1. Possessed – Death Metal, Seven Churches (1985)
Laten we bij het begin beginnen. Death metal ontstond in de tweede helft van de jaren tachtig uit de thrash metal. Halverwege/eind jaren tachtig waren er verschillende thrashmetalbands die de grenzen van dat genre ver oprekten wat snelheid betrof en ook steeds onverstaanbaarder gingen zingen. Ik begin derhalve met het nummer Death Metal van Possessed van de lp Seven Churches uit 1985. Volgens velen is het dit nummer waaraan het genre zijn naam te danken heeft, al is Possessed mijner inziens geen volgroeide deathmetalband. Ik had hier ook een nummer van een andere invloedrijke band kunnen doen die zich destijds op het scherpst van de snede tussen thrash en death bevond, bijvoorbeeld Kreator (Pleasure To Kill), Sepultura (Bestial Devastation t/m Arise), Slayer (Hell Awaits), Dark Angel (Darkness Descends) of iets van Death’s eerste, Scream Bloody Gore, die ik ook eerder extreme thrash dan volboed death metal vind (ik heb hier al eens pittige discussies over gevoerd.…).
2. Death - Leprosy, Leprosy (1988)
Nee, de death metal bereikte voor mij pas echt zijn volle wasdom met Leprosy (1988), het tweede album van Death. Zware en hoekige, doch geenszins simpele muziek, met onmenselijk klinkende zang en confronterende teksten over leven en dood.
3. Morbid Angel – Chapel Of Ghouls , Altars Of Madness (1989)
Pioniers Morbid Angel vervolgens, voegden in 1989 met het baanbrekende debuutalbum Altars Of Madness de snelheid (blastbeats) en een donkere sfeer en thematiek toe aan death metal. Latere albums als mijn favoriet Covenant (1993) en Domination (1995) zouden als blauwdruk dienen voor het geluid waarmee tegenwoordig ongekend populaire bands als Gojira en Behemoth groot mee zijn geworden.
4. Obituary – Infected , Cause Of Death (1990)
Obituary pakte het juist heel anders aan en leunde op een loodzware, haast Black Sabbath-achtige groove. Simpeler en langzamer dan hetgeen plaats- en genregenoten Morbid Angel en Deicide tegelijkertijd lieten horen, maar dodelijk effectief. Het maakt van Cause Of Death (1990) een ongenaakbare klassieker die nog niets aan kracht heeft ingeboet en steevast imponeert.
5. Entombed – Left Hand Path , Left Hand Path (1990)
Tot nu toe heb ik enkel bands uit Florida genoemd, waar het zwaartepunt van de death metal lag. Ik zou nog even door kunnen gaan met goede en belangrijke bands uit die contreien: Deicide, Autopsy, Malevolent Creation, Atheist en natuurlijk Cannibal Corpse… Ook in Zweden ontstond echter een eigen death metal scene, die heel anders klonk dan die uit Florida. Het drumspel werd gekenmerkt door uit de hardcore punk afkomstige D-beats en de gitaren stonden extreem laag gestemd en werden voorzien van het beruchte Boss hm2-pedaal, waardoor de gitaren bij bands als Carnage, Nihilist, Entombed, Dismember en Grave werkelijk waar klonken als kettingzagen. Het Zweedse geluid heeft me altijd minder aangesproken dan de Amerikaanse golf deathmetalbands, waarin ik meer onderlinge variatie bespeur. Wanneer je het over essentiële deathmetaltracks hebt, mag Entombed met Left Hand Path (eerste nummer van het gelijknamige album uit 1990) echter niet onvermeld blijven.
6. Bolt Thrower – Cenotaph , Warmaster (1991)
7. Carcass – Corporal Jigsore Quandry , Necroticism: Descanting The Insalubrious (1991)
In Engeland was het wat herrie betrof aanvankelijk grindcore wat de klok sloeg. Bands als Napalm Death, Bolt Thrower, Carcass en Benediction begonnen begin jaren negentig echter steeds meer van dat door punk beïnvloedde geluid af te dwalen en richting een zwaarder deathmetalgeluid te bewegen. Ook deze bands hadden echter een heel eigen geluid ten opzichte van hun Amerikaanse of Zweedse concullega’s, waarin groove een grote rol speelde.
8. Death – Lack Of Comprehension , Human (1991)
De vaders van het genre, waren ook degenen die er een nieuwe draai aan gaven. De muziek die Chuck Schuldiner maakte werd vanaf Human (1991) steeds complexer en ingewikkelder. Het laatste Death-album, The Sound Of Perseverance (1998), heeft feitelijk weinig met death metal van doen. Death valt zo ook te zien als de aanstichter van de technische en progressieve death metal.
9. Cynic – Veil Of Maya , Focus (1993)
Ook genreverbredend was Cynic, bestaande uit ex-leden van Death. Het geluid waarmee zij op Focus (1993) op de proppen raakte werd verrijkt met jazz, fusion en electronica:
10. Suffocation – Pierced From Within , Pierced From Within (1995)
De muziek van Suffocation uit New York kenmerkte zich door de afwisseling tussen snelle, ingewikkelde passages en lompe ‘holbewonerriffs’ en de diepe putgrunt van Frank Mullen. Dit geluid is naderhand tot in den treure gekopieerd. Suffocation is te zien als grondlegger van de technische death metal, brutal death metal (Dying Fetus, Disgorge, Deeds Of Flesh), slam (Devourment, Internal Bleeding, Kraanium) en deathcore en Pierced From Within (1995) blijft ook voor mij persoonlijk een mijlpaal wat brutaliteit betreft.
11. Edge Of Sanity – Crimson , Crimson (1996)
De verdere aftakking en ontwikkeling van de death metal is tot op heden nog niet tot stilstand gekomen. Een van de eerste bands die er een wel heel interessante, progressieve draai aan gaf was het Zweedse Edge Of Sanity. Het album Crimson (1996) bestaat uit één lang nummer van veertig minuten, een mengelmoes van death metal en progressieve rock/metal, waarin een heel scala aan emoties wordt doorlopen en het verhaal verteld wordt van een post-apocalyptische samenleving die het vermogen tot voortplanting verloren is. Dit is bij uitstek een album dat ik zou aandragen om mensen ervan te overtuigen dat metal géén hersenloze herrie is.
12. Gorguts – Earthly Love, Obscura (1998)
Nog zo’n grensverleggende en eigenzinnige band die een unieke en intelligente draai aan death metal gaf: het Canadese Gorguts. Gitarist/vocalist Luc Lemay en de zijnen maakten eerder met Considered Dead (1991) en The Erosion Of Sanity (1993) twee ijzersterke deathmetalalbums, maar toen Obscura (1998) uitkwam krabte zelfs de meest verstokte deathmetalfan zich achter de oren: was dit nog wel muziek, of inderdaad totale herrie? Onorthodox en dissonant, maar ook bijzonder boeiend. Muziek waar je moeite voor moet doen.